​

İlgi     : Uluslararası Deniz Ticaret Odası (ICS)’nın 06.03.2019 tarihli ve RN(19)03 sayılı yazısı.     

Uluslararası Deniz Ticaret Odası (ICS) tarafından gönderilen ilgi yazıda, Küresel Mevki Belirleme Sistemlerinin (GPS)  6 Nisan 2019 tarihinde hafta sayısı yuvarlamasına maruz kalacağı ve bu değişimin GPS ya da bağlısı cihazlarda pozisyon bilgileri ve zaman ile ilgili bazı hatalar ortaya çıkarabileceği belirtilmektedir. 

Hafta sayısı yuvarlama sorununun GPS’in teknik limitlerinden dolayı her 19.7(1024 hafta) yılda bir tekrarlandığı ve en son 1999 yılında meydana geldiği, tek bir alıcıdan bilgi akışı sağlayan GPS ler ve GPS mikroçipi kullanan cihazlarda olası zaman ve mevkii hataları ile ilgili değerlendirmelere aşağıda değinildiği, 

-10 yıldan daha eski ve yazılım güncellemesi olmayan sistemlerin zaman ve mevki hatalarıyla karşılaşma olasılığının yüksek olduğu, 

-İmalatçı firmanın güncel yazılımları ile güncellenmiş yeni ünitelerin daha az risk taşıdığı bildirilmekte olup, 

Olası riskleri minimize etmek adına firmaların aşağıda belirtilen tavsiyelere uymaları önerilmektedir: 

-GPS ve bağlısı ekipmanların imalatçıları ile iletişime geçerek hafta sayısı yuvarlaması sonucunda doğacak olası hataların bertarafına yönelik izlenmesi gereken uygulamaların belirlenebileceği, 

             -Hafta sayısı yuvarlamasının Gemilerin GPS ve GPS mikroçipi kullanan cihazlara etkisini belirlemek, gemi kaptanlarının 6 Nisan 2019 tarihi ve sonrasında oluşabilecek olası hataların tespitine yönelik dikkatli olmaları gerektiğinin bildirilmesi gerektiği ifade edilmektedir. 

ICS Sekreteryası, konuyu Uluslararası Denizcilik Telsiz Komitesi (CIRM) ile görüştüğü ve hafta sayısı yuvarlama etkisinin CIRM üyesi üretici firmalar tarafından, seyir ve haberleşme cihazlarındaki GPS alıcılarında herhangi bir anormalliğe yol açmayacağı ancak GPS mikroçip kullanan cihazların etkilenebilme olasılığının olduğu belirtilmiştir. 

Daha fazla bilgiye aşağıdaki linkten ulaşılabileceği bildirilmektedir.

https://ics-cert.us-cert.gov/sites/default/files/documents/Memorandum_on_GPS_2019.pdf

GPS hafta numarasını içeren alan, bilgisayarlarda gördüğümüz bitlik kapasiteyle ölçülür GPS’lerde 10 bitlik bir ikili sayıdır. Bu, hafta sayısını 0 - 1023 veya toplam 1024 hafta ile sınırlandırır. GPS Hafta Sayısı 6 Ocak 1980 tarihinden itibaren saymaya başlamıştır ve 1024 hafta ile sınırlı kapasitesine gelince hafta sayısını yeniden sıfırlamaktadır. Böylelikle en son GPS Hafta Sayısı Yuvarlaması 21 Ağustos 1999 tarihinde gerçekleşmiştir. Bir sonraki de 6 Nisan 2019 tarihine denk gelmektedir.  

GPS Hafta Sayısı Yuvarlaması özellikle 10 yıldan eski ve üretici firma güncellemesi yapılmamış GPS ve bağlısı cihazlarda sorun yaratabilmektedir. Olası etkilere karşı hazırlıklı olmak adına, gemilerde kullanılan GPS sistemlerinin üretici firmaları tanımlanarak https://gpsworldbuyersguide.com  sitesinden ilgili firma web sitesine ulaşılmalı ve  gemide kullanılan model cihazın GPS Hafta Sayısı Yuvarlaması etkisine maruz kalıp kalmayacağı, etkileniyorsa ilgili modele göre yapılması gerekenlere ulaşılabilmektedir. Bazı üretici firmaların web sitelerinde cihazın menüsü içeriğinden almanak bilgilerine göre kendini güncellemesi için cold-start yapılması tavsiye edilmektedir.  Ancak bu işlemin cihazın içerisindeki kayıtlı bilgileri de sıfırlayabileceği göz önünde bulundurularak, kayıtlı waypointlerin mümkünse yedeklenmesi, ilgili üretici firma tarafından cihazın cold-start formatında resetlenmesi isteniyorsa ve Köprüüstündeki GPS cihazı birden fazla aynı cihaz ve modelde ise, cold-start işleminin öncelikle GPS’lerden üzerinde seyir planı girilmemiş olanının seçilmesi uygun olacaktır.

GPS Hafta Sayısı Yuvarlaması etkisi sonucu aşağıda belirtilen cihazların pozisyon ve UTC saat bilgilerinde anormallikler yaşanabilir: 

-INMARSAT – C Terminali Küresel Seyir Uydu Sistemleri (GNSS) alıcısını da içeren GMDSS

 Radyo Ünitesi

-Gemi Güvenlik Uyarı Sistemi Vericileri (SSAS)

-Gemi İzleme Sistemleri (VMS)

-Elektronik Harita Görüntüleyici  ve Bilgi Sistemleri ( ECDIS)

- Sefer Veri Kaydedicisi  (VDR)

-Otomatik Tanımlama Sistemi (AIS)

-GPS saat alıcısından bilgi alan diğer cihazlar,

Bilgilerinizi arz/rica ederim.     

  Saygılarımla,                                                                                                                                                                     

                                                                                                            İsmet SALİHOĞLU

           Genel Sekreter

Ek: İlgi Yazı Sureti (2 sayfa)