Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı tarafından gönderilen ve ekte sunulan 30.03.2022 tarihli ve E-94665312-402.01-179929 sayılı yazıda deniz kazalarının sistemli ve etkili şekilde incelenmesi suretiyle kaza ve olayların oluşmasına katkı sağlayan faktörlerin, koşulların ve kök sebeplerinin ortaya çıkarılması için ülkemizin de taraf olduğu uluslararası denizcilik sözleşmelerinde (LL 66, SOLAS 74, MARPOL-73 ve STCW) ülkelerin, uluslararası sefer yapan ve kendi bayrağını taşıyan gemilerin karıştıkları deniz kazalarını incelemesiyle ilgili düzenlemeler yapıldığı belirtilerek deniz kazası veya deniz olayına ait emniyet incelemesi için uluslararası standartları belirleyen Kaza İnceleme Kodu'nun (MSC.255(84)) SOLAS 2008 değişiklikleri ile 1 Ocak 2010 tarihinde yürürlüğe girdiği ve üye ülkeleri bağlayıcı bir düzenleme olarak yerini aldığı ifade edilmektedir.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı Yönetmeliği ve Deniz Kaza ve Olaylarını İnceleme Yönetmeliği ile ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler çerçevesinde yapılan deniz kazası incelemelerinin, idari ve adli soruşturma niteliğinde olmayıp, suç tespiti ve paylaşımı yapmadan kazayla ilgili emniyet konularını tanımlamayı, analiz etmeyi ve benzer kazaların gelecekte yeniden meydana gelmesini önlemek ve deniz emniyetinin artırılması amacıyla yapılmakta olduğu belirtilmektedir.

Yazıda devamla , incelemenin kapsamının; insan faktörü, ekipman, çevre, iş süreçleri, organizasyon ve dış faktörler olduğu ve kaza incelemeleri sonucunda hazırlanan "Kaza İnceleme Raporları"nın ulaşım emniyetinin artırılmasına yönelik tavsiyeleri içerecek şekilde tanzim edildiği, deniz kaza incelemesinin başlatılabilmesi için n Deniz Kaza ve Olaylarını İnceleme Yönetmeliği'nin deniz kazasını bildirim yükümlülüğünü belirleyen 7 nci maddesinin,‘‘(1) Bir deniz kazası meydana geldiğinde aşağıda belirtilen kişi, kurum veya kuruluşlar en kısa süre içinde kazaya ilişkin bildirim yapmakla yükümlüdürler:

a) Müteselsilen sorumlu olmak üzere; geminin kaptanı, kaptan bildirim yapamayacak durumda ise yerine vekâlet eden zabit, geminin donatanı, işleteni veya acentesi,

b) Sorumluluk sahası içinde meydana gelen deniz kazalarında ilgili liman başkanlığı.

(2) Deniz kazasına ilişkin bildirim en elverişli vasıtalar kullanılmak suretiyle AAKKM'ye yapılır. AAKKM söz konusu bildirimi elektronik posta veya SMS ile Başkanlığa bildirir.

(3) Birinci fıkra gereğince bildirim yükümlülüğü olanlar AAKKM'ye yapılan bildirimi takiben Ek-1'de yer alan deniz kazası/olayı bildirim formunu doldurarak

Başkanlık internet sitesi üzerinden veya posta elektronik posta ya da faks yoluyla bildirir.'' 

hükmü gereğince, meydana gelen deniz kazalarının AAKKM'nin yanı sıra Başkanlıklarına da bildirilmesi gerekmekte olduğu, fakat son zamanlarda, özellikle yurt dışında Türk bayraklı gemilerin veya Türk uyruklu gemiadamlarının/vatandaşların dahil olduğu bazı kazalardan, ilgili ülkelerin kaza inceleme otoritelerinin yaptığı bildirimler veya kazaların basına yansıması neticesinde haberdar olunduğu açıklanmaktadır. 

Bu bağlamda, meydana gelen kazayla ilgili  Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı'nca inceleme başlatılabilmesi veya ilgili ülkelerin kaza inceleme otoritelerince başlatılan kaza incelemesine müdahil olunabilmesi için Türk uyruklu gemiadamlarının/vatandaşların yaralanması/ölümüyle sonuçlanan, Türk bayraklı bir gemide meydana gelen veya Türk bayraklı gemilerin karıştığı çok ciddi deniz kazaları başta olmak üzere, ramak kala (near miss) dahil tüm deniz kaza ve olaylarına ilişkin bildirimlerin Başkanlıklarına ulaşmasının, büyük önem arz ettiği açıklanarak söz konusu yazılarının Odamız üyesi gemi donatanlarına, işleticilerine ve acentelerine dağıtımının yapılarak bilgilendirilmeleri ve yapılan işlemlerle ilgili Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı'na bilgi verilmesi istenmektedir. 

Bilgilerinize arz/rica ederim.